Gerçeğe Aykırı Mal Beyanında Bulunmak (İİK. m. 338)
- Avukat Vedat Hakan beyaz
- 3 Ağu 2024
- 3 dakikada okunur
1. Gerçeğe Aykırı Mal Beyanında Bulunmak (İİK. m. 338) Nedir?
İcra ve İflas Kanunu’nun 338. maddesi, gerçeğe aykırı mal beyanında bulunma suçunu düzenlemektedir. Bu maddeye göre:
"Madde 338 – (Değişik: 17/7/2003-4949/50 md.) Mal beyanında bulunmak zorunda olan borçlu, gerçeğe aykırı beyanda bulunursa, iki yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır."

2. Genel Olarak
Gerçeğe aykırı mal beyanında bulunmak, borçlunun mal varlığı ile ilgili doğru olmayan bilgileri icra dairesine bildirmesi durumudur. Bu suç, borçlunun mal varlığını gizleyerek alacaklıların haklarını engellemek amacıyla gerçeğe aykırı bilgi vermesiyle oluşur. Kanun koyucu, bu tür davranışların önüne geçmek için gerçeğe aykırı beyanda bulunan borçlulara adli para cezası öngörmüştür.
3. Suçun Mağduru
Bu suçun mağduru, alacaklılardır. Gerçeğe aykırı mal beyanında bulunulması, alacaklıların alacaklarını tahsil etmelerini zorlaştırır veya imkansız hale getirir. Alacaklıların, borçlunun gerçek mal varlığına ulaşamaması, alacaklıların zarara uğramasına neden olur.
4. Suçun Faili
Bu suçun faili, mal beyanında bulunmak zorunda olan borçludur. Borçlu, gerçeğe aykırı mal beyanında bulunarak suç işlemiş olur. Failin, beyan ettiği bilgilerin yanlış olduğunu bilmesi ve bu bilgileri kasten vermesi gereklidir.
5. Suçun Maddi Unsurları
a. İhtar Şartı
Borçlunun mal beyanında bulunması için öncelikle kendisine ödeme emri tebliğ edilmelidir. Ödeme emrinde borçluya mal beyanında bulunma zorunluluğu belirtilir. İhtarın usulüne uygun olarak yapılması gereklidir.
b. Borçlunun Usulüne Uygun Şekilde Mal Beyanında Bulunmuş Olması
Borçlu, ödeme emrini aldıktan sonra, mal beyanında bulunmalıdır. Mal beyanının şekli ve içeriği, kanunda belirtilen usullere uygun olmalıdır. Borçlu, bu beyanında gerçeğe aykırı bilgiler verirse suç oluşur.
c. Mal Bildiriminin Gerçeğe Aykırı Olarak Yapılmış Olması
Borçlu, mal beyanında bulunurken, bilerek ve isteyerek gerçeğe aykırı bilgiler vermelidir. Bu, borçlunun sahip olmadığı mal varlıklarını varmış gibi göstermesi veya mevcut mal varlıklarını gizlemesi şeklinde olabilir.
d. Borçlunun Kendisinin Bizzat Mal Beyanında Bulunmuş Olması
Borçlu, mal beyanını bizzat kendisi yapmalıdır. Mal beyanında bulunma yetkisi, borçlunun kendisine ait olup, üçüncü kişiler tarafından yapılan beyanlar bu suçun unsurlarını oluşturmaz.
e. Gerçeğe Aykırı Mal Beyanından Ötürü Alacaklının Zarar Görmesi Şart Değildir
Suçun oluşması için alacaklının fiilen bir zarar görmesi gerekmez. Borçlunun gerçeğe aykırı mal beyanında bulunması, tek başına suçun oluşması için yeterlidir.
f. Aciz Belgesi Almış Olan Borçlunun Borcunu Ödemeden Asgari Ücretin Üstünde Bir Geçim Sürdürmesi
Borçlu, mal beyanında bulunmadığı veya gerçeğe aykırı mal beyanında bulunduğu durumlarda, borcunu ödemediği halde asgari ücretin üzerinde bir geçim sürdürüyorsa, bu durum suçun tespitinde dikkate alınabilir.
6. Suçun Manevi Unsuru
Gerçeğe aykırı mal beyanında bulunma suçunun manevi unsuru kasttır. Borçlu, bilerek ve isteyerek gerçeğe aykırı beyanda bulunmalıdır. Kusur, bu suçun oluşumu için yeterli değildir; failin kastı olması gerekmektedir.
7. Yargılama Sonucunda Verilebilecek Kararlar
a. Mahkumiyet Kararı
Borçlunun gerçeğe aykırı mal beyanında bulunduğu tespit edilirse, mahkeme tarafından adli para cezası ile cezalandırılır. Adli para cezası, iki yüz günden az olmamak üzere verilir.
b. Beraat Kararı
Mahkeme, borçlunun gerçeğe aykırı mal beyanında bulunmadığını veya suçun unsurlarının oluşmadığını tespit ederse, beraat kararı verir.
c. Düşme Kararı
Dava şartlarının gerçekleşmemesi veya dava zamanaşımının dolması gibi durumlarda mahkeme, davanın düşmesine karar verir.
Sonuç
Gerçeğe aykırı mal beyanında bulunmak, borçlunun alacaklıların haklarını engellemek amacıyla gerçeğe aykırı bilgi vermesi durumunda oluşan bir suçtur. Bu tür davranışların önlenmesi amacıyla kanun koyucu, gerçeğe aykırı beyanda bulunan borçlulara adli para cezası öngörmüştür. Borçlunun mal beyanında bulunurken doğru ve eksiksiz bilgi vermesi, hem yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi hem de alacaklıların haklarını koruması açısından gereklidir. Gerçeğe Aykırı Mal Beyanında Bulunmak (İİK. m. 338) suçu hakkında daha fazla hukuki destek için Çanakkale İcra Avukatımız ile iletişime geçiniz.
Yorumlar