Ticaret Terk Suçu ve Cezası

1. Ticaret Terk Suçu ve Cezası Nedir?

İcra ve İflas Kanunu’nun 337/a maddesi ticareti terk suçunu düzenlemektedir. Bu maddeye göre:

"Madde 337/a – Hileli iflas ile cezalandırılmayı gerektiren haller saklı kalmak kaydıyla, ticareti terk eden bir tacir, ticareti terk ettiği tarihten itibaren onbeş gün içinde keyfiyeti ticaret siciline tescil ve ilan ettirmek ve aynı süre içinde alacaklılarına meşruhatlı bir taahhütlü mektup göndermek mecburiyetindedir. Bu mecburiyete riayet etmeyenler iki yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılırlar."

2. Genel Olarak

Ticareti terk suçu, ticari faaliyetlerini sonlandıran tacirin bu durumu yasal süresi içinde gerekli mercilere bildirmemesi durumunda oluşur. Tacirin ticareti terk ettiğini bildirmemesi, alacaklıların haklarının korunmasını zorlaştırmakta ve borçlu hakkında gerekli hukuki işlemlerin başlatılmasını engellemektedir. Bu nedenle kanun koyucu, ticareti terk eden tacirin belirli bir süre içinde ticaret siciline tescil ve ilan ettirmesi ve alacaklılarına durumu bildirmesi zorunluluğunu getirmiştir.

3. Suçun Mağduru

Ticareti terk suçunun mağduru, alacaklılardır. Tacirin ticari faaliyetlerini sonlandırdığını zamanında bildirmemesi nedeniyle alacaklılar, alacaklarını tahsil etme konusunda sıkıntıya düşebilirler. Bu durumda, alacaklılar, borçlarını tahsil edememe riskiyle karşı karşıya kalırlar.

4. Suçun Faili

Bu suçun faili, ticari faaliyetlerini terk eden tacirlerdir. Kanun, bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda taciri cezai yaptırımla karşı karşıya bırakmıştır. Failin gerçek kişi tacir olması ya da tüzel kişi tacir adına hareket eden yetkili kişi olması fark etmez.

5. Suçun Maddi Unsurları

a. Borçlu Tacir Olmalıdır

Ticareti terk suçu ancak bir tacir tarafından işlenebilir. Tacir, Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde ticari işletmesini kısmen veya tamamen kendi adına işleten kişidir. Tacirin gerçek kişi veya tüzel kişi olmasının bu suçun oluşumunda bir farkı yoktur.

b. Borçlu Tacir Ticareti Terk Etmiş Olmalıdır

Tacirin ticareti terk etmiş olması gerekmektedir. Ticareti terk etmek, tacirin ticari faaliyetlerine son vermesi anlamına gelir. Bu durum, işletmenin fiilen faaliyet göstermemesi veya hukuken tasfiye sürecine girmesi ile ortaya çıkabilir.

c. Suçun Oluşması İçin En Az Birinin Gerçekleşmesi Gereken Diğer Unsurlar

Suçun oluşabilmesi için kanunda belirtilen iki yükümlülükten en az birinin ihlal edilmiş olması gerekmektedir. Bu yükümlülükler:

• Tacirin, ticareti terk ettiği tarihten itibaren 15 gün içinde durumu ticaret siciline tescil ve ilan ettirmesi.

• Aynı süre içinde alacaklılarına meşruhatlı bir taahhütlü mektup göndermesi.

d. Alacaklı Zarar Görmüş Olmalıdır

Suçun oluşabilmesi için alacaklının zarar görmesi şart değildir. Tacirin belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi, alacaklının zarar görme potansiyelini artıran bir durumdur. Ancak, fiilen bir zarar meydana gelmesi suçun oluşumu için gerekli değildir.

6. Suçun Manevi Unsuru

Ticareti terk suçunun manevi unsuru kasttır. Tacirin, ticari faaliyetlerini terk ettiği halde, bu durumu yasal süresi içinde gerekli mercilere bildirmemesi, kasıtlı bir davranıştır. Tacir, bu bildirimleri yapmadığı sürece, suç işleme kastı ile hareket etmiş sayılır.

7. Yaptırımı

Ticareti terk suçunun yaptırımı, İcra ve İflas Kanunu’nun 337/a maddesinde belirtilmiştir. Bu maddeye göre, ticari faaliyetlerini terk ettiği halde durumu bildirmeyen tacirler, iki yüz günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılırlar.

8. Şahsi Cezasızlık Hali

İcra ve İflas Kanunu’nda, ticareti terk suçu için özel bir şahsi cezasızlık hali düzenlenmemiştir. Ancak genel ceza hukuku ilkeleri gereğince, belirli koşullar altında şahsi cezasızlık halleri uygulanabilir.

Sonuç

Ticareti terk suçuna ilişkin hükümler, ticari faaliyetlerini sonlandıran tacirlerin bu durumu zamanında bildirmesini zorunlu kılmakta ve bildirimde bulunmayan tacirleri adli para cezası ile cezalandırmaktadır. Bu yükümlülük, alacaklıların haklarının korunması açısından büyük önem taşımaktadır. Tacirlerin, ticari faaliyetlerini sonlandırdıklarında bu durumu zamanında bildirmeleri, hem yasal yükümlülüklerini yerine getirmeleri hem de alacaklılarının haklarını korumaları açısından gereklidir. Ticaret Terk Suçu ve Cezası hakkında daha fazla hukuki destek için Çanakkale İcra Avukatımız ile iletişime geçebilirsiniz.

Yasal Danışmanlık

60

Yer Ayırt