Coğrafi İşarete Tecavüz Oluşturan Haller ve Tecavüzün Önlenmesi

Coğrafi İşarete Tecavüz Oluşturan Haller ve Tecavüzün Önlenmesi Hakkında Tüm Detayları Keşfedin!

Coğrafi işaretler, belirli bir bölgeye, yöreye veya ülkeye özgü bir ürünü tanımlayan işaretlerdir ve bu işaretlerin korunması, yerel ekonomiler ve kültürel mirasın sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşır. Bu blog yazısında, coğrafi işaretlere yönelik tecavüz halleri, bu tür tecavüzlere karşı alınabilecek hukuki tedbirler ve ilgili mevzuat hakkında detaylı bilgiler sunulacaktır.

Coğrafi İşarete Tecavüz Oluşturan Haller

Coğrafi işaretlere yönelik tecavüz oluşturan durumlar, Türk Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) ve ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenmiştir. İşte bu haller:

Ürün Özelliklerinin Taşınmaması: Coğrafi işaret tescilinde belirtilen özellikleri taşımayan ürünlerin, coğrafi işaretin ününden yararlanacak şekilde veya tescil kapsamındaki ürünlerle ilişkilendirilebilecek nitelikteki ürünlerin ticari amaçlı olarak doğrudan veya dolaylı kullanımı tecavüz oluşturur.
Yanıltıcı Kullanım ve Taklit: Ürünün gerçek menşeini veya niteliğini belirten açıklamalar yahut stil, tarz, tip, tür, yöntem gibi terimler içerse veya başka bir dile tercüme edilmiş olsa dahi, tescilli coğrafi işaretin tescil kapsamındaki özelliklerini taşımayan veya çağrışım yapacak şekilde benzeri olan ürün üzerindeki yanıltıcı kullanımı veya taklidi de tecavüz olarak kabul edilir.
Yanıltıcı Ambalaj ve Tanıtım: Tescilli coğrafi işareti taşıyan ürünün iç veya dış ambalajında, tanıtım ve reklamında veya ürünle ilgili herhangi bir yazılı belgede, ürünün tescil edilmiş doğal veya esas nitelik ve özellikleri ile menşeine ilişkin olarak yanlış veya yanıltıcı herhangi bir açıklama veya belirtiye yer verilmesi.
Yanıltıcı Amblem Kullanımı: Tescilli coğrafi işarete ait amblemin, tüketiciyi yanıltıcı biçimde kullanımı da coğrafi işaret ihlali sayılır.

Coğrafi İşarete Tecavüz Oluşturan Haller ve Tecavüzün Önlenmesi

Tecavüz Davası Açma Hakkı Kimdedir?

Coğrafi işaret ve geleneksel ürün adını tescil ettirenler, ihlallere karşı tecavüz davası açma hakkına sahiptir. Coğrafi işaret veya geleneksel ürün adı hakkına tecavüz edildiğinin, bu adı kullanım hakkına sahip olanlarca tespit edilmesi hâlinde, tecavüz bu kişilerce tescil ettirene noter vasıtasıyla bildirilerek dava açması talep edilebilir. Tescil ettirenin talebi kabul etmemesi veya bildirimi aldığı tarihten itibaren üç ay içinde gerekli davayı açmaması hâlinde, kullanma hakkına sahip olanlar, yapılan bildirimi de ekleyerek dava açabilir. Açılan dava tescil ettirene ihbar olunur.

Ancak ciddi bir zarar tehlikesi karşısında, kullanma hakkına sahip olanlar, süreye bağlı kalmaksızın ihtiyati tedbire karar verilmesini mahkemeden talep edebilir. İhtiyati tedbire karar verilmesi hâlinde, dava açılabilmesi için belirtilen sürenin dolması beklenmez.

Coğrafi İşaretten Menfaati Olanların Tecavüz Halinde Talep Hakları Nedir?

Coğrafi işaret ve geleneksel ürün adının ihlali halinde, aşağıdaki taleplerde bulunulabilir:

Fiilin Tecavüz Olup Olmadığının Tespiti: Bu talep, ihlalin hukuki olarak tespit edilmesi amacıyla yapılır.
Muhtemel Tecavüzün Önlenmesi: İhlalin tekrarının önlenmesi amacıyla talep edilir.
Tecavüz Fiillerinin Durdurulması: Mevcut ihlallerin derhal durdurulması talep edilir.
Tecavüzün Kaldırılması: İhlalin etkilerinin ortadan kaldırılması talep edilir.
Maddi Tazminat: İhlal nedeniyle uğranılan maddi zararın tazmini talep edilir.
El Koyma: İhlal eden ürünlere el konulması talep edilir.

Coğrafi işaret ve geleneksel ürün adının ihlali halinde, manevi tazminat talep edilemez. Maddi tazminatın hesaplanmasında ise, yoksun kalınan kazancın hesaplanmasına ilişkin SMK m. 151 uygulanmaz (SMK m.151/son).

Sonuç

Coğrafi işaretler, hem yerel ekonomilerin gelişimi hem de kültürel mirasın korunması açısından kritik bir öneme sahiptir. Bu nedenle, coğrafi işaretlere yönelik tecavüzlerin önlenmesi ve ihlallerin etkili bir şekilde giderilmesi için hukuki çerçeve sağlam bir şekilde oluşturulmuştur. SMK ve ilgili mevzuat, coğrafi işaretlerin korunmasını sağlarken, ihlaller karşısında tescil ettirenlere ve kullanım hakkına sahip olanlara çeşitli hukuki yollar sunmaktadır. Bu çerçevede, coğrafi işaretlerin korunması ve ihlallerin önlenmesi, hem tüketici haklarının korunması hem de üretici haklarının güvence altına alınması açısından büyük bir öneme sahiptir. Coğrafi İşarete Tecavüz Oluşturan Haller ve Tecavüzün Önlenmesi hakkında hukuki destek için Çanakkale Marka Vekilimiz ile iletişime geçiniz.

Yasal Danışmanlık

Yer Ayırt