top of page

Muris Muvazaası ve Muvazaa Türleri: Hukuki Esaslar

Muvazaa Türleri


Muvazaa, tarafların üçüncü kişileri aldatmak amacıyla, gerçekte yapmak istemedikleri bir işlemi yapıyormuş gibi göstermeleridir. Türk hukuk sisteminde muvazaa iki ana başlık altında incelenir: mutlak muvazaa ve nisbi muvazaa.


Muris Muvazaası

Mutlak Muvazaa Mutlak muvazaa, tarafların gerçekte hiçbir hukuki işlem yapmak istemedikleri halde, üçüncü kişilere karşı bir işlem yapmış gibi görünmeleri durumudur. Bu tür muvazaada, taraflar arasındaki muvazaa anlaşması ve görünüşteki işlem, tamamen aldatmaya yöneliktir.


  • Özellikleri:

  • Görünüşteki İşlem: Tarafların yapmış gibi göründükleri işlem.

  • Muvazaa Anlaşması: Taraflar arasında yapılan ve işlemin aslında gerçekleşmediğini belirten gizli anlaşma.

  • Üçüncü Kişileri Aldatma Kastı: İşlemin üçüncü kişileri aldatma amacı taşıması.

Örneğin, alacaklılardan mal kaçırmak amacıyla yapılan sahte satış işlemleri mutlak muvazaa kapsamına girer .


Nisbi Muvazaa Nisbi muvazaa, tarafların gerçekte bir hukuki işlem yapmak istedikleri, ancak bu işlemi gizlemek amacıyla başka bir işlem yapmış gibi görünmeleridir. Bu tür muvazaada iki işlem söz konusudur: gizli işlem ve görünüşteki işlem.


  • Özellikleri:

  • Görünüşteki İşlem: Tarafların üçüncü kişilere gösterdikleri işlem.

  • Gizli İşlem: Tarafların gerçekte yapmak istedikleri işlem.

  • Muvazaa Anlaşması: Görünüşteki işlemi geçersiz kılmak amacıyla yapılan anlaşma.


Nisbi muvazaada, özellikle miras hukukunda sıkça karşılaşılan muris muvazaası önemli bir yer tutar. Örneğin, mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla yapılan sahte satış işlemleri bu kapsamda değerlendirilir .


Muris Muvazaanın Benzer Kavramlarla Karşılaştırılması


  1. Muvazaa ve İnançlı İşlemler İnançlı işlemler, bir hakkın devredilen kişi tarafından belirli bir amaç doğrultusunda kullanılmasını ve gerektiğinde devredene veya üçüncü kişilere geri verilmesini içerir. İnançlı işlemler, muvazaadan farklı olarak, tarafların belirli bir amacı gerçekleştirme niyetini taşır. Muvazaada ise, taraflar üçüncü kişileri aldatma amacı güder .

  2. Muvazaa ve Nam-ı Müstear Nam-ı müstear, bir kişinin kendi adını kullanmadan, başkasının adına işlem yapmasıdır. Bu tür işlemler, muvazaadan farklı olarak, genellikle tarafların gerçek iradesine uygun olarak yapılır. Muvazaada ise, taraflar gerçek iradelerini gizler .

  3. Muvazaa ve Kanuna Karşı Hile Kanuna karşı hile, kanunun emredici hükümlerini dolanmak amacıyla yapılan işlemlerdir. Bu tür işlemler, muvazaadan farklı olarak, kanunun yasakladığı bir durumu gerçekleştirmek amacı taşır. Muvazaada ise, esas amaç üçüncü kişileri aldatmaktır .

  4. Muvazaa ve Aldatma Aldatma, bir kimsenin hileli davranışlarla başka bir kimseyi yanıltarak bir işlemi yapmasını sağlamasıdır. Muvazaa ise, tarafların birlikte hareket ederek üçüncü kişileri aldatma amacı taşımasıdır. Dolayısıyla, aldatmada tek taraflı bir yanıltma söz konusu iken, muvazaada iki taraflı bir anlaşma vardır .

  5. Muvazaa ve Yanılma Yanılma, bir kimsenin iradesi ile beyanı arasında uyumsuzluk bulunması durumudur. Yanılma halinde, kişi yanlış bir beyan verirken, muvazaada taraflar bilerek yanlış beyanda bulunurlar .

  6. Muvazaa ve Zihni Kayıt Zihni kayıt, kişinin beyanı ile iradesi arasında bilerek uyumsuzluk yaratmasıdır. Bu durum, muvazaaya benzerlik gösterir ancak muvazaada üçüncü kişileri aldatma amacı bulunur. Zihni kayıtta ise, böyle bir amaç yoktur .

  7. Muvazaa ve Latife Beyanı Latife beyanı, kişinin ciddiyet taşımayan bir beyanı karşı tarafça ciddiye alınmayacak düşüncesiyle yapmasıdır. Latife beyanında, muvazaadan farklı olarak üçüncü kişileri aldatma amacı bulunmaz .


Muris Muvazaası Hakkında Yargıtay Kararları


Yargıtay, muvazaa konusundaki birçok kararında bu kavramları ve türlerini detaylı olarak ele almıştır. Örneğin, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2008/4-399 E. ve 2008/408 K. sayılı kararında, muvazaanın türleri ve unsurları detaylı olarak incelenmiştir .

Sonuç olarak, muvazaa, hukukun önemli kavramlarından biridir ve çeşitli türleri ve benzer kavramlarla ilişkileri bulunmaktadır. Bu kavramın doğru anlaşılması ve uygulanması, hukuki işlemlerin geçerliliği açısından büyük önem taşır. Muvazaalı işlemler hakkında daha fazla bilgi almak için Çanakkale Gayrimenkul Avukatımız ile iletişime geçiniz.



Comments


bottom of page